نگرانی برای ارز یا حمایت از تولید ارزان؟/مقیسه: ارز متقاضی محل تقابل دو دیدگاه در دو دستگاه دولتی

بانک مرکزی در اطلاعیه‌ای اعلام کرده بود که  رویه استفاده از ارز متقاضی از سال ۹۷ وجود داشته و مکانیزم جدیدی به حساب نمی‌آید اما ان طور که نایب رییس اتاق بازرگانی مشترک ایران و امارات  می گوید: استفاده از ارز متقاضی تنها در بره های از سال 97 فعال بوده و حتی استفاده از کوتاژ صادراتی برای غیر هم در چند ماه اخیر ممنوع شده بود. نگاهی به روند استفاده مجدد از مکانیزم ارز متقاضی در طرح جدید موضوع گفت وگویی بود که با سعید مقیسه  نائب رییس اتاق  بازرگانی مشترک ایران و امارات انجام داده ایم . او بر این باور است که استفاده از ارز متقاضی در تقابل دو دیدگاه قرار داشته که هر یک  برای خود استدلال های منطقی داشته اند اما انتخاب در دوران سخت تحریم  باید بهترین آورده را داشته و در تعامل بین دستگاهی  به مدیریت بهینه منابع منجر شود.

سعید مقیسه می گوید:  با افزایش تحریم ها بانک مرکزی  دردو سال گذشته  با حذف ارز متقاضی  در تلاش بود که منابع محدود ارزی خود را مدیریت و کنترل کند. این سیاست در دو سال گذشته  با فراز و فرودهایی مختلفی مواجه بوده که  وارد کنندگان را گرفتار مقررات و بخشنامه های متعدد و بعضا مغایرو حتی متضاد کرد.

وی ادامه داد: در این باره نیز دو دیدگاه وجود داشت. دیدگاه بانک مرکزی بر این باور بود که اگر واردات با ارز متقاضی انجام شود هم فشار بر منابع ارزی صورت می گیرد ودرنتیجه افزایش قیمت ارز را خواهیم داشت وهم قاچاق کالا افزایش خواهد یافت. ضمن ان که احتمال عبوراز قوانین پول شویی هم وجود دارد.

مقیسه  ادامه داد: اما دیدگاه دوم که در مقابل دیدگاه  بانک مرکزی بود. دیدگاه وزارت صنعت، معدن و تجارت بود که اگر این رویه  عملیاتی نشود فشار بر تولید کشور وارد خواهد شد و ما در تامین مواد اولیه، ماشین آلات و نهادهای تولید  با مشکل مواجه خواهیم شد.

مدیرعامل شرکت توسعه پردیس سبز گفت: در چند ماهه اخیر با جلوگیری از این قضیه و البته سایر عوامل دیگر باعث شده بود در اختلال  جدی در واردات ایجاد شده  و رسوب کالا مخصوصا مواد اولیه و قطعات اولیه و یدکی رخ دهد که نتیجه آن کاهش تولید و گرانی  شدید ناشی از افزایش تقاضا برای  مواد اولیه و نهاده های تولید  رقم بخورد و تولیدکنندگان  برای سرپا ماندن روزهای سخت تری را تجربه کنند.

مقیسه با تاکید  برلزوم مدیریت منابع ارزی و واردات افزود: این وضعیت را ما در سالی تجربه کردیم که  با تاکید مقام معظم رهبری، سال جهش تولید نامگذاری شده بود و باید سیاستگذاری ها و تمام توان مسئولان برافزایش تولید متمرکز می شد.

او ادامه داد: البته تا سه – چهار ماه گذشته امکان استفاده از کوتاژ صادراتی برای غیر وجود داشت که تا حدودی مشکل واردات را کم و فشار را بر سامانه نیما را کم می کرد اما بنا به دلایلی  از جمله این که  گفته شد ارزهای صادراتی  به کشور وارد نمی شده و یا تا به حال وارد نشده ، از این کار نیز ممانعت به عمل آمد و در نتیجه فشار بر سامانه نیما بسیار زیاد شد.

نایب رییس اتاق ایران و امارات در پاسخ به این سئوال که تصمیم فعلی می تواند مشکلات  فعلی رفع کند وآیا تبعات منفی ان بر روی نرخ ارز اثر گذار است؟ گفت: تصمیم فعلی که مجوز استفاده از ارز متقاضی را صادر کرد دارای شروطی است که این به منزله محدودیت در تخصیص است و شامل همه کالاها نمی شود. لذا تخصیص ارز متقاضی به مواد اولیه مورد نیاز کارخانجات منجر به کاهش رسوبات کالا در گمرکات و تسهیل درتامین مواد اولیه و قطعات و ماشین الات را فراهم خواهد کرد. لذا این تصمیم فعلی در شرایط سخت کنونی  که اقتصاد درگیر تحریم های ظالمانه است، می تواند تا حدود زیادی از التهابات بازار مواد اولیه جلوگیری و روی قیمت مواد اولیه تاثیر گذار بوده و چرخ کارخانجات را بهتر خواهد چرخاند و قیمت تمام شده محصولات را نیز کاهش خواهد داد.

وی با اشاره به کاهش محسوس قیمت ارز در روزهای اخیر، تاکید کرد: نیاز ارز برای مواد اولیه  کارخانجات و تولید تقریبا مشخص است و لذا استفاده از ارز متقاضی و یا  استفاده از کوتاژ صادراتی برای غیر می تواند  موثر باشد و با مدیریت صحیح  نمی تواند  درکوتاه مدت و حتی دراز مدت  منجر به افزایش نرخ ارز باشد. هر چند که به باور بسیاری از کارشناسان کاهش فعلی نرخ ارز ناشی از جو خوش بینی  در جامعه است و چنانچه نرخ ارز دستخوش تغییراتی شد نباید آن را به پای تامین رسوب زدایی از گمرکات و فعال کردن کارخانجات  نوشت.

او در پایان با اشاره به این که نباید مسایل را به جای حل کردن ، پاک کرد؛ تاکید کرد: حتما حفظ اشتغال و فعال کردن کارخانجات با مواد ارزان تر  در قیمت نهایی کالاها تاثیر دارد و نباید از ترس سوء استفاده عده ای محدود به تولید در سال جهش تولید بی توجه بود و چنانچه ضعفی در مدیریت منابع ارزی  است باید آن را رفع کرد.