تقابل بیانیه ای گمرک و بانک مرکزی درباره رسوب کالاها/ ارز متقاضی همچنان محل مناقشه دستگاه های دولتی

از زمان رسانه ای شدن رسوب میلیاردها دلار کالا و کمبود برخی کالاها در بازارهای مختلف به ویژه احتمال فساد هزاران تن برنج،  بانک مرکزی و گمرک در حال انتقال و تفهیم نظرات خود در فضای رسانه ای هستندو هر چه پیشتر زمان می گذرد واکنش ها نیز سریعتر شده است!

امروز پنج شنبه  نیز در حالی که معمولا  روز تعطیل کارمندان این دو دستگاه دولتی است، اما بخش اطلاع رسانی آنها فعال تر از همیشه بودند تا نشان دهند که اختلاف آنها  در تخصیص منابع  با وجود تاکیدات مقامات عالی رتبه کشور و ابلاغ دولت ، همچنان جدی است.

بانک مرکزی در اطلاعیه ای اعلام کرده که علت عدم ترخیص  کالا از گمرک عدم صدور کد رهگیری نیست اما روابط عمومی گمرک ترجیح داده  در این باره با  معاون فنی و امور گمرکی و در واکنش به بیانیه اخیر بانک مرکزی گفت و گو کند و  گمرک بگوید: ما چنین مواردی نداریم مگر آن که بانک مرکزی مجوز را در روزهای اخیر صادر کرده باشد و باید به ما مهلت بدهد.

به عبارت بهتر تاکید بانک مرکزی بر این است که علت عدم ترخیص هزاران تن کالاهای رسوبی در گمرکات دستگاه متبوع اش نیست در حالی که سازمان گمرک معتقد است: علت اصلی عدم صدور کد رهگیری تامین ارز بوده و حالا که مجوز ترخیص  از سوی شورای هماهنگی داده شده سریعتر عمل خواهد شد.

مجوز ترخیص را شورای هماهنگی به گمرک داد

به گزارش اتاق  مشترک ایران و امارات به نقل از گمرک ، معاون فنی و امور گمرکی گمرک ایران در واکنش به بیانیه اخیر بانک مرکزی مبنی بر اینکه " رویه واردات کالا از محل «ارز متقاضی» (سپرده ارزی متقاضی) از ابتدای سال ۹۷ وجود داشته و تغییر جدیدی در این فرآیند رخ نداده است " اعلام کرد: براساس بررسی‌های صورت پذیرفته گزینه «از محل حساب ارزی وارد کننده» یا «ارز اشخاص» اخیراً در سامانه جامع تجارت عملیاتی شده و تفاوت اصلی آن - اگرچه قبلاً تحت عنوان دیگری موجود بوده - این است که درحال حاضر با توجه به تصمیمات اتخاذ شده از سوی ستاد هماهنگی اقتصادی دولت، به گمرک این اختیار داده شده است تا نسبت به ترخیص این کالا‌ها، با توجه به درخواست صاحب کالا، بدون کد رهگیری بانک اقدام کند تا هیچ ایستایی در انجام تشریفات گمرکی یا ترخیص کالا‌ها از گمرک حادث نشود.

مهرداد جمال ارونقی افزود: مکاتبات صورت پذیرفته با برخی بانک‌های عامل، بیانگر این موضوع هست که صاحبان کالا برای اخذ کد رهگیری بانک، صرفاً اختیار قرارگیری در صف تأمین ارز نیما داشته و حتی با درخواست این صاحبان کالا مبنی بر تغییر رویه بانکی و استفاده از رویه «برات بدون تعهد» نیز داده نشده و البته رویه برات بدون تعهد مستلزم تودیع تضامین لازم و سایر شرایط مقرر در این خصوص است.

معاون گمرک ایران گفت: امید است با توجه به اعلام آمادگی بانک مرکزی، صاحبان کالا‌هایی که تاریخ قبض انبار کالا‌های آن‌ها بعد از ۱۰ آبانماه ۱۳۹۹ است، پس از ثبت سفارش و ارائه مدارک و مستندات منشاء ارز خود و تایید بانک مرکزی، بتوانند در کمترین زمان ممکن نسبت به دریافت کد رهگیری اعلامیه تأمین ارز و متعاقباً ترخیص کالا‌های خود از گمرکات کشور اقدام کنند.

ارونقی درباره ادعای بانک مرکزی مبنی براینکه " از ابتدای سال تا پایان مهر ماه، این بانک حدود ٢٠ میلیارد دلار «کد رهگیری اعلامیه تأمین ارز» صادر کرده است که به موجب اطلاعات و آمار، تاکنون حدود یک میلیارد دلار از موارد فوق در گمرک اظهار نشده است. " تصریح کرد: علیرغم اینکه براساس مواد ۳۸ و ۳۹ قانون امور گمرکی، وظیفه گمرک از زمان اظهار کالا به این سازمان صورت می‌پذیرد، اما درخواست می‌شود بانک مرکزی بقید فوریت نسبت به ارائه لیست این کالا‌ها به گمرک ایران اقدام کند تا پیگیری لازم از سوی این سازمان و الزام صاحبان کالا جهت اظهار کالا‌ها به گمرک صورت پذیرد؛ چرا که اگر چنین لیستی واقعیت داشته باشد که صاحبان کالا علیرغم داشتن کدرهگیری بانک نسبت به اظهار کالا‌های خود به گمرک اقدام نکرده اند، هم مراجع تحویل گیرنده کالا باید بقید فوریت نسبت به اجرای مقررات متروکه اقدام کنند و هم، این اقدام صاحبان کالا از مصادیق احتکار کالا شمرده می‌شود که باید برخورد قانونی فوری از سوی مراجع ذیربط با این اشخاص صورت پذیرد.

معاون امورگمرکی گمرک ایران همچنین درخصوص ادعای بانک مرکزی مبنی براینکه: " بیش از ۳۵۰ میلیون دلار کالا علی رغم اظهار کالا در گمرک، منجر به ترخیص کالا نشده است. " نیز اعلام کرد: پیگیری و اقدام لازم درخصوص کالا‌های اظهار شده در گمرک، به این سازمان مربوط می‌شود بنابراین درخواست می‌شود این لیست، روز شنبه دراختیار گمرک قرار گیرد تا اگر صاحبان کالا نسبت به ترخیص کالا‌های خود علیرغم صدور کد رهگیری بانک مرکزی اقدام نکرده باشند علاوه بر اجرای فوری مقررات متروکه، از ارائه هرگونه تسهیلاتی به این افراد از سوی گمرک خودداری شود؛ مگر اینکه کد‌های رهگیری بانک مرکزی ظرف چند روز اخیر صادر شده باشد که باید فرصت لازم چند روزه، در اختیار صاحبان کالا جهت ترخیص کالا‌های خود داده شود.

یک میلیارد دلار تامین ارز واردات هنوز در گمرک اظهار نشده است

اما اظهارات پیش گفته شده در واکنش به  اطلاعیه بانک مرکزی بود که  پیش از ظهر امروز منتشر شد. در این اطلاعیه بر دو موضوع متمرکز شده بود. که یکی وجود مجوز واردات با ارز متقاضی از قبل  بود و دیگری وجود کالای ترخیص نشده  به ارزش یک میلیارد دلار که تامین ارز واردات آن هنوز در گمرک اظهار نشده است.

روابط عمومی بانک مرکزی در این باره نوشت:  با توجه به اینکه در روزهای اخیر خبرهایی مبنی بر ایجاد امکان ورود کالا با ارز متقاضی منتشر شده، در این زمینه لازم به توضیح است که رویه واردات کالا از محل «ارز متقاضی» (سپرده ارزی متقاضی) از ابتدای سال ۹۷ وجود داشته و تغییر جدیدی در این فرآیند رخ نداده است. بر این اساس واردکنندگان پس از ثبت سفارش و ارائه مدارک و مستندات منشاء ارز خود و تایید بانک مرکزی، می‌توانند در کمترین زمان ممکن نسبت به دریافت کد رهگیری اعلامیه تأمین ارز خود اقدام کنند.

همچنین از ابتدای سال تا پایان مهر ماه، این بانک حدود ٢٠ میلیارد دلار «کد رهگیری اعلامیه تأمین ارز» صادر کرده است که به موجب اطلاعات و آمار، تاکنون حدود یک میلیارد دلار از موارد فوق در گمرک اظهار نشده است. همچنین بیش از ۳۵۰ میلیون دلار نیز علی رغم اظهار کالا در گمرک، منجر به ترخیص کالا نشده است.

لذا به نظر می‌رسد عدم صدور کد رهگیری تأمین ارز، علت اصلی عدم ترخیص کالاها از گمرک نباشد.

در پایان یادآور می‌شود، واردات بیش از ۲۰ میلیارد دلار کالا طی هفت ماهه سال جاری با طی کردن فرایندهای قانونی حاکم بر تجارت خارجی کشور، موید این موضوع است.

شورای هماهنگی چه می گوید؟

این  کنش ها و واکنش ها  از سوی دو دستگاه  دولتی در حالی انجام می شود که بر اساس مصوبه  شورای هماهنگی همه «مسئول  کاهش التهابات در بازارهای  ارز و کالاها» در فضای رسانه ای و اقتصادی کشور هستند و « تبادل هر گونه اطلاعات در فرآیند تجارت خارجی با واردکنندگان و صادرکنندگان توسط کلیه دستگاه‌های مسئول، صرفاً از طریق سامانه جامع تجارت صورت گرفته و این سامانه می‌بایست اطلاعات مورد نیاز دستگاه‌های مربوط را به صورت برخط و سیستمی ارسال و دریافت نماید.»