عربستان و آمریکا از بازارهای صادراتی زعفران ایرانی حذف شدند

رئیس اتحادیه صادرکنندگان زعفران با بیان اینکه تفاوت قیمت ارز نیما با بازار آزاد از یک سو و الزام صادرکنندگان به عرضه ارز در سامانه نیما سبب تفاوت قیمت 2 تا 4 هزار تومانی نرخ و ضرر 2 تا 4میلیون تومانی صادرکننده درهر کیلوگرم شده، گفت: درعین حال، قاچاقچی با قیمتی ارزان تر زعفران را از بازار خریداری می کند و نیازی به بازگشت ارز ندارد؛ بنابراین صادرکننده نمی‌تواند با آن رقابت کند.

به گزارش روابط عمومی اتاق مشترک بازرگانی ایران و امارات؛ غلامرضا میری درباره صادرات فله‌ای زعفران ایران توضیح داد: واژه فله برای صادرات زعفران صحیحی نیست؛ چراکه به معنی بسته بندی در گونی یا کارتن است؛ این در حالی است که بزرگترین بسته‌های زعفران صادراتی یک کیلوگرمی است و با نظارت معاونت غذا و دارو و سازمان استاندارد صادر می‌شود.

وی با اشاره به ایجاد یک هزار ظرفیت بسته بندی استاندارد برای صادرات زعفران، اظهار داشت: این ظرفیت در حالی ایجاد شده که تولید زعفران ما در کشور بین 400 تا 500 تن است.

رئیس اتحادیه صادرکنندگان زعفران ادامه داد: ایجاد این میزان از ظرفیت بسته بندی برای این است که بتوانیم زعفران را با بسته‌بندی و برند ایرانی در کشورهای متقاضی زعفران عرضه کنیم؛ اما اینکه چرا نمی‌توانیم به نتیجه مطلوب برسیم موضوعی است که باید مورد بررسی قرار گیرد.

وی با بیان اینکه تحریم‌های خارجی هیچ مشکلی برای صادرات زعفران ایجاد نکرده است، افزود: دلیل این موضوع هم با بررسی روند افزایشی صادرات زغفران در سالهای 96 و 97 قابل مشاهده است؛ اما این صادرات این گونه که مورد نظر بود تا با نام و برند ایرانی صورت گیرد، میسر نشد؛ چراکه محدودیت های داخلی اجازه مدیریت بازارهای جهانی زعفران را نمی‌دهد.

به گفته میری، در دهه های گذشته صادرات زعفران به عربستان سعودی صورت می گرفت که اکنون بنا به مشکلات داخلی ایجاد شده، عربستان از خرید زعفران ایرانی سرباز می زند. همچنین افتخار ما حضور زعفرانی ایرانی در هایپرمارکت ها و فروشگاه های ابالت های مختلف امریکا بود؛ اما اکنون بنا به مشکلات سیاسی این امکان فراهم نیست.

وی با اشاره به نوسانات ارزی کشور نیز گفت: نوسانات ارزی تاثیر خود را بر قیمت زعفران می گذارد و نوسانات قیمت زعفران را در پی دارد و این امر مدیریت بازارهای بین المللی این محصول را با مشکل مواجه می کند.

رئیس اتحادیه صادرکنندگان زعفران تشریح کرد: اکنون بالاترین صادرات زعفران ایران به کشور اسپانیا است. تجار اسپانیایی با دریافت تسهیلات 2.5 درصدی از بانک‌های خود در فصل برداشت، زعفران ایران را خریداری کرده و در انبارهای خود دپو کرده و پس از آن شروع به تبلیغات برای خریداران زعفران ایرانی می‌کنند.

وی ادامه داد: در این شرایط تاجر اسپانیایی به خریدار این پیشنهاد را می دهد که طی یک سال، با قیمت ثابت زعفران مورد نیازش را تامین می‌کند؛ این در حالی است که تاجر ایرانی نمی تواند حتی برای 2 تا 6 ماه آینده قیمتی ثابت به مشتری خود ارائه کند؛ بنابراین در این شرایط مدیریت بازار از دست تاجر ایرانی خارج می شود.

میری با بیان اینکه طی سالهای اخیر بانک مرکزی اعلام کرده است که باید ارز حاصل از صادرات به کشور بازگردد، افزود: از زمان اعلام این روند اقدامات لازم را برای رفع مشکلات انجام دادیم و طی نامه هایی به بانک مرکزی، مسئولان و متولیان این امر اعلام کردیم که قیمت زعفران صادراتی بین 500 تا 600 دلار است؛ اما تعرفه گمرکی آن ۱۲۰۰ تا ۱۳۰۰ دلار است و این دو برابر واقعیت است.

وی تاکید کرد: این در حالی است که ارز صادراتی باید در سامانه نیما عرضه شود و تفاوتی 2 تا 4 هزار تومانی با نرخ بازار آزاد دارد و صادرکننده در چنین شرایطی باید در هر کیلوگرم زعفران ضرر ۲ تا ۴ میلیون تومانی نیز بدهد.

این صادرکننده زعفران معتقد است که روند کنونی قاچاق این کالا را افزایش می دهد؛ چراکه قاچاقچی با قیمتی ارزان تر زعفران را از بازار خریداری می کند و نیازی به بازگشت ارز ندارد و صادرکننده نمی تواند با آن رقابت کند.

وی تاکید کرد: طی تحقیقاتی که از گمرک به عنوان مرکز اطلاعات آماری در این زمینه صورت گرفته است، میزان صادرات تمام صادرکنندگان زعفران از سال 96 تا سال 98 نزدیک به 70 درصد کاهش یافته است؛ بنابراین در چنین شرایطی با توجه به اینکه تامین‌کننده خوبی در بازارهای جهانی به شمار نمی‌رویم؛ نمی‌توان انتظار داشت که بازارهای جهانی را به درستی مدیریت کنیم.

میری اظهار کرد: اکنون هر یک از صادرکنندگان ما با یک دوم ظرفیت کار می کنند و بازار در رکود کامل به سر می برد؛ چراکه زعفران در مناسبت های مختلف (اعیاد، ماه رمضان، ماه محرم، ماه شعبان مورد استفاده قرار می گرفت و اکنون مصرف آن در کشور نیز با کاهش همراه بوده است.

وی معتقد است که در ایام کرونا، بهترین فرصت برای افزایش 40 درصدی صادرات زعفران کشور بود؛ چراکه بسیاری از کشورها از جمله چین، ژاپن، کره و کشورهای حوزه خلیج فارس زعفران را برای مصرف دارویی استفاده می‌کنند؛ ضمن اینکه در شرایط کرونا مصرف همه آنها افزایش پیدا کرده بود؛ اما با توجه به شرایط و مشکلاتی که برای بازگشت ارز صادراتی داشتیم متاسفانه نتوانستیم از این موقعیت استفاده کنیم.

رئیس اتحادیه صادرکنندگان زعفران یکی دیگر از دلایل صادرات عمده زعفران را نیز درخواست برای مصارف دارویی و صنعتی در کشورهای دیگر دانست و گفت: با توجه به درخواست‌های بالای این بخش‌ها، نمی‌توان به صورت بسته‌بندی عرضه داشته باشیم؛ این در حالی است که در برخی موارد، مصرف یک واحد صنعتی بین 2 تا 3 کیلوگرم در روز است و همانطور که در ایران برخی محصولات به صورت فله خریداری می شود، این کشورها نیز به دلیل مصرف بالای خود به صورت عمده خرید می کنند.

وی با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری مبنی بر جهش تولید، اظهار داشت: لازم است حمایت های لازم از صادرکنندگان صورت گیرد تا صنایع بتوانند به سمت صنایع تبدیلی حرکت کند.

به گفته میری، همانطور که کشورهای صنعتی و اروپایی از زعفران در صنایع خود استفاده می‌کنند، ما نیز باید به آن سمت حرکت کرده و از تکنولوژی روز دنیا استفاده کنیم و زعفران را به سمت فرآورده‌های جانبی حرکت دهیم.

وی ادامه داد: باید محصولات صنعتی، دارو، لوازم آرایشی و بهداشتی و مشروبات غیرالکلی زعفران را صادر کرده و مجبور نباشیم زعفران را به هر قیمتی که خریدار درخواست کرد، صادر کنیم؛ اما دولت هم باید در این راستا از تولیدکنده و صادرکننده حمایت کند تا از خام‌فروشی فاصله گرفته شود.

منبع: اکسپورتنا