سپرده‌های بانکی، گزینه کم‌جذابیت برای سرمایه‌گذاری
عضو هیات علمی پژوهشکده پولی و بانکی با بیان اینکه به دلیل افزایش انتظارات تورمی از یک سو و کاهش ارزش ریال از سوی دیگر، سپرده‌گذاری بلندمدت در بانکها رو به کاهش است، گفت: در شرایطی كه انتظار تورمی در اقتصاد شدت پیدا كند، مردم سپرده‌های بانكی را به انواع دارایی‌ها مانند سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه تبدیل می‌كنند كه ارزش آن با تورم افزایش پیدا كند.
به گزارش روابط عمومی اتاق مشترک بازرگانی ایران و امارات؛ اقتصاد ایران در شرایط خاصی به سر می‌برد؛ از یک سو رشد نقدینگی مدیریت بازارها را دشوار کرده و از سوی دیگر، کاهش ارزش پول ملی به دلیل نوسانات نرخ دلار تا حدود زیادی دردسرساز شده است.
در این چنین شرایطی که هر روز شاهد کاهش ارزش پول ملی هستیم و كسی تمایلی به پس انداز ریالی ندارد، سود دارایی به صورت ریالی جذابیتی ندارد و از این رو، امروز با ضرورت اصلاح نظام بانکی کشور باید مسیر سرمایه‌های خرد و كلان به سمتی هدایت شود که تعمیق ركود در بازارها کاهش یابد؛ در غیر این صورت انتظارات تورمی بیش از حد را با توجه به کاهش نرخ سپرده‌ها باید چندباره تجربه کرد.
بانک محور بودن ایران سبب می‌شود تا هر تصمیمی هر چند جزئی در سیاست‌های بانكی، مسیر پول و سرمایه‌گذاری‌ها را تغییر دهد و بر ین اساس، یكی از مهمترین تصمیمات بانكی كه می‌تواند مسیر سرمایه‌های خرد و كلان را تغییر دهد، بحث نرخ سود بانكی در بخش سپرده و تسهیلات است.
سال‌ها است شاهد افزایش قابل ملاحظه نرخ سود بانكی بوده‌ایم كه همین سیاست، باعث تشدید بنگاهداری بانكها و موسسات مالی و اعتباری شده است؛ به خصوص اینکه پس از تعمیق ركود در بازارها و اقتصاد كشور، درآمدزایی بانكها از بنگاههایی كه اكثر آنها هم غیرمولد بودند، كاهش پیدا كرد و موسسات و بانكها برای پرداخت سود به سپرده‌ها، با مشكل كسری منابع مواجه شدند و در نهایت، قدرت تسهیلات‌دهی در نظام بانكی بسیار كاهش پیدا كرد.
ورشكستگی بسیاری از موسسات و تضعیف بانكها به نحوی رقم خورده که هنوز این مشكلات در نظام بانكی حل نشده باقی مانده است؛ اما موضوع نرخ سود بانکی در سال 99 متفاوت‌تر شده است؛ به نحوی که بانکها در شورای عالی بانکها توافق کردند هیچ سپرده‌ای با سود بالای ۱۵ درصد افتتاح نشود؛ ضمن آنکه نرخ سود سپرده‌های کوتاه‌مدت کمتر از ۶ ماه نیز ۸ درصد خواهد بود؛ پس بانکها بایکدیگر متحد شده‌اند تا به مصوبه سال ۹۶ شورای پول و اعتبار با چند سال تأخیر، عمل کنند.
از این رو از اول اردیبهشت نرخ سود سپرده‌های کوتاه‌مدت بانکها، ۸ درصد تعیین شده و می‌بایست اعمال گردد که بر اساس این تصمیم، حساب‌های پشتیبان به طور کامل ممنوع بوده و هیچ بانکی مجاز به داشتن حساب پشتیبان نیست؛ ضمن آنکه طبق بخشنامه بانک مرکزی، پرداخت سود روزشمار نیز کماکان ممنوع خواهد بود.
دردولت یازدهم که سقف نرخ سود بانكی كه در برخی از بانك ها و موسسات بعضا به بالای 30 درصد هم می رسید، در چند نوبت كاهش پیدا كرد و به طور رسمی 18 درصد تعیین شد. البته پس از افزایش نرخ ارز و تحولات سال 97 در عرصه اقتصادی، با موافقت بانك مركزی بانك ها این مجوز را كسب كردند كه نرخ سود بانكی را برای سپرده های بلند مدت تا 20 درصد هم افزایش دهند.
رویارویی نرخ سود با نرخ تورم
«رویارویی نرخ سود با تورم»، با این گزاره نقش سود بانکی در اقتصاد تا حدودی شفاف می‌شود. برخی از كارشناس اقتصادی بر این باورند كه نرخ سود باید متناسب با تورم تغییر كند و عده‌ای هم می‌گویند كه برای جمع‌آوری نقدینگی و هدایت آن به بانكها، نیاز است كه نرخ سود در بخش سپرده تا حدی بالا برود؛ اما از سوی دیگر، فعالان اقتصادی می‌گویند برای تحقق شعار رونق تولید، كاهش نرخ سود در بخش تسهیلات بانكی ضروری است.
در همین رابطه كامران ندری، عضو هیات علمی پژوهشکده پولی و بانکی در گفتگو با خبرنگار اکسپورتنا گفت: تغییرات نرخ سود بانكی موضوع مهمی در ساماندهی نظام بانكی است. سال‌ها است اغلب بانكها، وضعیت مالی مناسبی ندارند و دچار ناترازی‌هایی هستند و با درآمدهایی كه از محل فعالیت‌های مالی كسب می‌كنند، نمی‌توانند پاسخگوی پرداخت سود تعهد شده به سپرده‌گذاران خود باشند.
وی تصریح کرد: با این روش، بانكها دچار كسری نقدینگی شده و برای تامین این كسری، به استقراض از منابع بانكی رو آورده‌اند و همین موضوع، مهمترین عامل رشد پایه پولی در چند سال اخیر شده است.
این كارشناس امور بانكی با تاکید بر اینکه بانكها نمی‌توانند نرخ سود بانكی را بپردازند و این وضع، منجر به رشد پایه پولی می‌شود و آثار تورمی خواهد داشت، گفت: در حال حاضر در بدنه سیاسی دولت، ساماندهی تورم در اولویت اول نیست و در شرایط فعلی به دنبال راه‌حل‌هایی برای رفع مشكلات مهمتر مانند ركود هستند.
وی اظهار داشت: تغییر قیمتها در بازارهای مختلف تحت تاثیر انتظارت تورمی است و اگر مردم انتظار افزایش قیمتها در آینده را داشته باشند، طبیعی است كه برای حفظ ارزش منابع و دارایی‌های خود، به سمت سپرده‌گذاری در بانكها نروند؛ چرا كه مردم به خوبی می دانند كه رشد تورم، بیشترین لطمه را به صاحبان سپرده‌های بانكی می‌زند.
منبع:اکسپورتنا
تا کنون برای این پست دیدگاهی ثبت نشده است.